Άγχος
Το άγχος είναι ένα αίσθημα ανησυχίας. Μπορεί να κυμαίνεται από ήπιο έως σοβαρό και μπορεί να περιλαμβάνει τα συναισθήματα της ανησυχίας και του φόβου. Υπάρχουν διάφορες καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή ανησυχία, συμπεριλαμβανομένων των φοβιών – ακραίοι ή παράλογοι φόβοι ενός αντικειμένου ή ζώου, τόπου, κατάστασης, ή συναισθήματος.Διαταραχή πανικού
Η διαταραχή πανικού χαρακτηρίζεται από διαρκείς και τακτικές κρίσεις πανικού, συχνά χωρίς προφανή λόγο. Ο καθένας μας βιώνει συναισθήματα άγχους και πανικού σε ορισμένες χρονικές στιγμές κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Είναι μια φυσική αντίδραση σε στρεσογόνες ή επικίνδυνες καταστάσεις. Ωστόσο, για κάποιον με διαταραχή πανικού, τα συναισθήματα του άγχους, στρες και πανικού συμβαίνουν τακτικά και ανά πάσα στιγμή.
Διαταραχή γενικευμένου άγχους (GAD)
Η ΓΑΔ είναι μια κατάσταση μακροπρόθεσμη, που προκαλεί υπερβολικό άγχος και ανησυχία σχετικά με μια ποικιλία καταστάσεων.
H PTSD είναι μία κατάσταση με ψυχολογικά και σωματικά συμπτώματα που προκαλούνται μετά από οδυνηρό ή τρομακτικό γεγονός, πολύ μεγάλης έντασης φόβου για τη σωματική μας ακεραιότητα.
Μια κρίση πανικού συμβαίνει όταν το σώμα σας βιώνει μια βιασύνη της έντονης ψυχολογικής (ψυχική) και σωματικά συμπτώματα. Ενδέχεται να αντιμετωπίσετε μια συντριπτική αίσθηση φόβου, ανησυχία και άγχος. Η Κρίση Πανικού μπορεί επίσης να έχει σωματικά συμπτώματα όπως: ναυτία, εφίδρωση, τρέμουλο και μια αίσθηση ότι η καρδιά σας χτυπά ακανόνιστα (αίσθημα παλμών). Ο αριθμός των κρίσεων πανικού που έχετε θα εξαρτηθεί από το πόσο σοβαρή είναι η κατάστασή σας. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν μία ή δύο κρίσεις πανικού κάθε μήνα, ενώ άλλοι μπορεί να έχουν πολλές την εβδομάδα.
Οι κρίσεις πανικού μπορεί να είναι πολύ τρομακτικές και έντονες, αλλά δεν είναι επικίνδυνες. Μια Κρίση Πανικού δεν θα σας προκαλέσει οποιαδήποτε σωματική βλάβη, και είναι μάλλον άσκοπο να πρέπει να εισαχθείτε σε νοσοκομείο, αν είχατε μια κρίση πανικού.
Όπως συμβαίνει με πολλές παθήσεις στο χώρο της ψυχικής υγείας, η ακριβής αιτία της διαταραχής πανικού δεν είναι πλήρως κατανοητή. Τελικά, είναι πιθανόν να συνδέεται με έναν συνδυασμό φυσικών και ψυχολογικών παραγόντων. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι ορισμένες φυσικές συνθήκες και διαταραχές μπορεί να έχουν παρόμοια συμπτώματα με αυτά του άγχους. Για παράδειγμα: η πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας στην καρδιά, η ταχυκαρδία μετά από ορθοστατική υπόταση, η αναιμία, η παροξυσμική κολπική ταχυκαρδία (επεισόδια ταχέων και ρυθμικών καρδιακών παλμών που αρχίζουν και τελειώνουν απότομα), η θυρεοτοξίκωση (όπου μεγάλες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας ταχυκαρδία, εφίδρωση, τρέμουλο) και μια σειρά από σωματικές διαταραχές που θα πρέπει να αποκλείσει ο ψυχίατρός σας.
Ο στόχος της θεραπείας της διαταραχής πανικού είναι να μειωθεί ο αριθμός των κρίσεων πανικού που έχετε και να ελαττώσει την σοβαρότητα των συμπτωμάτων σας. Η Ψυχοθεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή είναι οι δύο κύριοι τύποι θεραπείας για τη διαταραχή πανικού. Η Διαταραχή πανικού είναι θεραπεύσιμη, αλλά για να επέλθει μια πλήρης αποκατάσταση είναι σημαντικό να αναζητηθεί ιατρική βοήθεια το συντομότερο δυνατόν. Η θεραπεία για τη διαταραχή πανικού είναι πολύ πιο αποτελεσματική αν είναι εφικτή σε πρώιμο στάδιο. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η διαταραχή πανικού μπορεί να γίνει μια πολύ εξουθενωτική και απομονωτική ασθένεια. Μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης άλλων διαταραχών της ψυχικής υγείας, όπως η αγοραφοβία ή άλλες φοβίες. Η αγοραφοβία είναι ο φόβος του να είσαι σε καταστάσεις όπου η διαφυγή μπορεί να είναι δύσκολη, ή η βοήθεια δεν θα είναι διαθέσιμη αν τα πράγματα πάνε στραβά.
Μια κρίση πανικού είναι ένα αίσθημα ξαφνικής και έντονης ανησυχίας. Οι κρίσεις πανικού μπορεί επίσης να έχουν σωματικά συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένων τρέμουλου, αίσθησης αποπροσανατολισμού, ναυτίας, γρήγορων και ακανόνιστων καρδιακών παλμών, ξηροστομίας, δυσκολίας στην αναπνοή, εφίδρωσης και ζάλης. Τα συμπτώματα μιας κρίσης πανικού δεν είναι επικίνδυνα, αλλά μπορεί να είναι πολύ τρομακτικά. Μπορούν να σας κάνουν να αισθανθείτε σαν να έχετε υποστεί καρδιακή προσβολή, ή ότι πρόκειται να καταρρεύσετε ή ακόμη και να πεθάνετε. Οι περισσότερες κρίσεις πανικού διαρκούν κάπου από πέντε λεπτά έως μισή ώρα.
Ο καθηγητής Paul Salkovskis, Καθηγητής Κλινικής Ψυχολογίας και Εφαρμοσμένων Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Bath, αναφέρει ότι είναι σημαντικό να μην αφήσουμε το φόβο μας για τις κρίσεις πανικού να μας ελέγξει.
- «Οι κρίσεις πανικού πάντα περνούν και τα συμπτώματα δεν είναι ένα σημάδι ότι κάτι επιβλαβές συμβαίνει», λέει.
- «Πείτε στον εαυτό σας ότι τα συμπτώματα που αντιμετωπίζετε προκαλούνται από το άγχος. Μην αναζητήσετε περισπασμούς. Οδηγήστε την επίθεση. Προσπαθήστε να μείνετε στην κατάσταση και στα πράγματα. Αν είναι δυνατό, μην αφήσετε την κατάσταση έως ότου το άγχος έχει υποχωρήσει».
- «Αντιμετωπίστε το φόβο σας. Αν δεν τρέχετε μακριά από αυτόν, δίνετε στον εαυτό σας την ευκαιρία να ανακαλύψει ότι τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί».
Καθώς το άγχος αρχίζει να περνά, να αρχίσετε να επικεντρώνεστε στο περιβάλλον σας και να συνεχίσει να κάνει ό,τι κάνατε πριν.
Άσκηση αναπνοής για τις κρίσεις πανικού
Εάν αναπνέετε γρήγορα κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού, να κάνετε μια άσκηση αναπνοής που μπορεί να ρίξει τα συμπτώματα σας. Δοκιμάστε αυτό:
- Εισπνεύστε όσο πιο αργά, βαθιά και απαλά μπορείτε, μέσω της μύτης σας. Εκπνεύστε αργά, βαθιά και απαλά από το στόμα σας.
- Μερικοί άνθρωποι θεωρούν ότι είναι χρήσιμο να μετρούν σταθερά από ένα έως πέντε σε κάθε εισπνοή και κάθε εκπνοή.
- Κλείστε τα μάτια σας και να επικεντρωθείτε στην αναπνοή σας. Θα πρέπει να αρχίσετε να αισθάνεστε καλύτερα μέσα σε λίγα λεπτά. Μπορεί να νιώθετε κουρασμένοι μετά.
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα “Όχι πανικός” (http://www.nopanic.org.uk/panic-attack/) για μια άλλη άσκηση αναπνοής για να αντιμετωπίσετε τον πανικό.
«Θα πρέπει να προσπαθήσουμε να μάθουμε τι συγκεκριμένο στρες μπορεί να είναι κάτω από ό,τι θα μπορούσε να κάνει τα συμπτώματά σας χειρότερα», λέει ο καθηγητής Salkovskis. «Είναι σημαντικό να μην περιορίζετε τις κινήσεις σας και τις καθημερινές δραστηριότητες». Κάνοντας ασκήσεις αναπνοής κάθε μέρα, θα βοηθήσει να αποτρέψετε τις κρίσεις πανικού και να τις ανακουφίσετε όταν συμβαίνουν. Η τακτική άσκηση, ειδικά η αερόβια άσκηση, θα σας βοηθήσει να διαχειριστείτε τα επίπεδα του άγχους, να απελευθερώσετε την ένταση, να βελτιώσετε τη διάθεσή σας και να τονώσετε την εμπιστοσύνη στον εαυτό σας. Τρώτε τακτικά γεύματα για να σταθεροποιήσετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας. Αποφύγετε την καφεΐνη, το αλκοόλ και το κάπνισμα – αυτά μπορούν να κάνουν τις κρίσεις πανικού χειρότερες.
Η Γνωστική συμπεριφορική θεραπεία (CBT) μπορεί να εντοπίσει και να αλλάξει τα αρνητικά μοτίβα σκέψης που τροφοδοτούν τις κρίσεις πανικού σας.
«Δεν υπάρχει γρήγορη λύση, αλλά αν οι κρίσεις πανικού σας συμβαίνουν συχνά, να ζητήσετε ιατρική βοήθεια», λέει ο καθηγητής Salkovskis.
